Spiraal
Een spiraal is een soortje ankertje dat in de baarmoeder wordt geplaatst. Er zijn twee soorten spiraaltjes; het hormoonspiraaltje (Mirena of Kyleena) en het koperspiraaltje (T-safe of Multisafe)
Hormoonhoudend spiraal
Een hormoonspiraal geeft geleidelijk een kleine hoeveelheid hormonen af en zorgt ervoor dat het slijm in de baarmoederhals ‘taaier’ wordt, waardoor zaadcellen er moeilijker doorheen kunnen. Door de afgifte van het hormoon levonorgestrel in de baarmoeder worden de zaadcellen afgeremd. Doordat de afgifte van het hormoon heel plaatselijk is blijven de bloedspiegels laag. Daardoor wordt het baarmoederslijmvlies niet tot nauwelijks opgebouwd en menstrueren de meeste vrouwen met een hormoonspiraal niet of in ieder geval veel minder dan dat ze voorheen gewend waren.
Het hormoonspiraal is een zeer betrouwbare vorm van anticonceptie en kan 5 jaar (Kyleena) of 8 jaar (Mirena) zijn werk doen. Het is natuurlijk mogelijk om een hormoonspiraal eerder te laten verwijderen.
Sommige vrouwen hebben de eerste 3-6 maanden last van tussentijds bloedverlies. Andere bijwerkingen die kunnen optreden zijn onder andere; hoofdpijn, stemmingswisselingen, verminderd libido enz.
Koperhoudend spiraal
Een koperspiraal is een hormoonvrije vorm van anticonceptie en geeft geleidelijk een beetje koper af. Koper maakt zaadcellen die de baarmoeder binnenkomen inactief, zodat er geen bevruchting kan plaatsvinden. Mocht er onverhoopt toch een bevruchting plaatsvinden, dan zorgt de koper ervoor dat een innesteling niet mogelijk is.
Het koperspiraaltje is zeer betrouwbaar, hormoonvrij en kan 5 jaar (Multisafe) of 10 jaar (T-safe) zijn werk doen. Uiteraard kan het koperspiraal ook voor een kortere periode geplaatst worden, bijvoorbeeld tussen twee zwangerschappen in.
Met een koperspiraal behoud je je eigen menstruatiecyclus. Eventuele bijwerkingen die je tijdens de eerste drie maanden na het plaatsen kunt verwachten zijn onder meer; een langdurigere en/of hevigere menstruatie, buikkrampen en tussentijds bloedverlies. Hierna herstelt de natuurlijke cyclus zich. In enkele gevallen kan het bloedverlies tijdens de menstruatie iets toenemen.
Plaatsing van een spiraal
Voorheen dachten we dat een spiraal makkelijker geplaatst kon worden wanneer je menstrueert of dat het minder pijnlijk zou zijn. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat het niet uit maakt wanneer je de spiraal plaatst.
Wanneer je onlangs bevallen bent plaatsen we een spiraal vanaf 10-12 weken na de bevalling, dan is de baarmoedermond en de baarmoeder weer terug in haar oude staat.
Het inbrengen van een spiraal is over het algemeen eenvoudig en gaat vrij snel. We plannen ruim voldoende tijd in, zodat we je alles rustig kunnen uitleggen en de tijd kunnen nemen om het plaatsen zo prettig mogelijk te maken.
Vóór de plaatsing maken we een echo om de ligging van je baarmoeder te controleren. Vervolgens plaatsen we het spiraal, dit is vaak gevoelig en duurt een paar minuten. We adviseren je daarom ongeveer een uur van te voren paracetamol (1000mg) of ibuprofen (400 mg) in te nemen. Direct na de plaatsing controleren we middels een echo of het spiraal op de juiste plaats zit.
Na plaatsing kun je een zeurend gevoel in de onderbuik hebben die meestal van korte duur is. Daarbij kun je de eerste maanden wat onregelmatig bloedverlies hebben.
Zes weken na het plaatsen zien we je graag terug op de praktijk om te horen hoe het gaat. Tevens wordt er dan nogmaals gekeken of het spiraal nog op de juiste plaats zit.
Verwijderen van een spiraal
Ook voor het verwijderen en eventueel direct plaatsen van een nieuwe spiraal kun je bij ons terecht.
Na het verwijderen van een spiraal ben je direct weer vruchtbaar. Wanneer je niet zwanger wilt raken is het verstandig om vanaf 7 dagen voor het verwijderen van het spiraal een aanvullende barrière methode (zoals condooms) te gebruiken.
Hormoonstaafje
Een hormoonstaafje (Implanon NXT) is net als een spiraal een heel betrouwbare vorm van anticonceptie en is ongeveer zo groot als een lucifer.
Plaatsing van een hormoonstaafje
Dit staafje wordt na een plaatselijke verdoving net onder de huid van je bovenarm ingebracht met behulp van een soort naald. Het is een korte en eenvoudige handeling van ongeveer 30 seconden.
Het geeft een bescherming tegen zwangerschap voor de periode van 3 jaar, daarna moet het staafje verwijderd of vervangen worden.
Door de continue afgifte van een lage dosering hormonen word je eisprong geremd.
Het komt bij ongeveer 1 op de 5 vrouwen met een hormoonstaafje voor dat ze geen menstruatie meer hebben. Daarnaast heeft 1 op de 5 vrouwen last van tussentijds bloedverlies. Naast deze veranderingen van bloedingspatroon kun je ook andere bijwerkingen ervaren als hoofdpijn, pijnlijke of gespannen borsten, huidafwijkingen, toename lichaamsgewicht etc. Vaak verdwijnen deze bijwerkingen na 3 maanden.
Een hormoonstaafje kan geplaatst worden vanaf 4 weken na de bevalling indien je borstvoeding geeft. Wanneer je flesvoeding geeft kan het eventueel al eerder. Na het verwijderen van het staafje ben je na ongeveer 1-2 weken weer vruchtbaar.
Verwijderen van een hormoonstaafje
Het verwijderen van het staafje gebeurd ook weer met een plaatselijke verdoving. Er wordt een klein sneetje in de huid gemaakt om het staafje te verwijderen. Dit sneetje laat een litteken achter.